Po skutecznym przejęciu systemu Viatoll, GITD koncentruje się na budowie Nowego Krajowego Systemu Poboru Opłat i sukcesywnie realizuje kolejne etapy projektu.
Nowy Krajowy System Poboru Opłat to jednolity, modułowy system, gwarantujący:
- skuteczność - poprzez maksymalizację przychodu z sieci dróg objętych systemem i utrzymanie ciągłości wpływów do KFD,
- efektywność - poprzez w dłuższej perspektywie minimalizację nakładów kapitałowych i operacyjnych,
- niezależność technologiczną - poprzez zastosowanie m.in. rozwiązań technologicznych wykorzystywanych przez krajowe instytucje z jednoczesnym ograniczeniem zależności od zewnętrznych dostawców.
Nowy KSPO ma zostać wdrożony i uruchomiony w 2021 r., zastąpi dotychczas użytkowany. Pracami nad tym projektem zajmuje się zespół Biura Krajowego Systemu Poboru Opłat GITD, w którym pracują m.in. eksperci z obszaru IT, systemów transportowych i drogowych.
Od października 2018 r. do sierpnia 2019 r. prowadzone były prace badawczo-rozwojowe, których przedmiotem była analiza bieżących rozwiązań wykorzystywanych w KSPO oraz wypracowanie koncepcji nowego systemu poboru opłat (NKSPO).
Przygotowane dla Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego przez Instytut Łączności studium dotyczące NKSPO obejmowało:
- analizę porównawczą realizacji nowego systemu w technologiach wskazanych w przepisach unijnych,
- opracowanie modelu finansowego wariantów realizacji NKSPO,
- koncepcję poboru opłat dla pojazdów ciężkich opartą o technologię pozycjonowania satelitarnego (GNSS),
- wykorzystanie wirtualnych bramownic – autorskiego rozwiązania IŁ,
- możliwości funkcjonalne systemu oraz koncepcję organizacji wdrożenia i okresu przejściowego,
- instalację testową nowego rozwiązania.
20 sierpnia 2019 r. Główny Inspektorat Transportu Drogowego podpisał umowę z Instytutem Łączności, dotyczącą wykonania dokumentacji technicznej wysokopoziomowej NKSPO, składającej się między innymi z:
- modelu systemu przedstawiającego wszystkie moduły systemu wraz z ich logicznymi powiązaniami,
- architektury infrastruktury i modelu integracji,
- modelu diagramu aktywności map procesów,
- zależności pomiędzy projektowanymi elementami a zbiorem wymagań.
Przygotowany przez Instytut Łączności prototyp Nowego Krajowego Systemu Poboru Opłat wygląda następująco:
- dane lokalizacyjne są zbierane w oparciu o lokalizację satelitarną (GNSS),
- dane z urządzeń wysyłane za pośrednictwem sieci komórkowych,
- interfejs wejściowy został opracowany w sposób uniwersalny, tzn. tak aby możliwe było podłączenie urządzeń OBU różnych producentów bez zmiany ich protokołu komunikacji,
- głównym założeniem zrealizowanego prototypu było zapewnienie pełnej kontroli nad procesem poboru opłat oraz zapewnienie bezpieczeństwa przetwarzanych informacji,
- prototyp modułów systemu został opracowany tak, aby możliwe było jego skalowanie oraz była zapewniona wysoka dostępność poszczególnych usług,
- do budowy prototypów modułów systemu wykorzystano nowe rozwiązania ICT, wzorując się na technologiach wykorzystywanych w Internecie Rzeczy (IoT),
- system bazuje na analizie danych lokalizacyjnych, wykrywa przejazdy po drogach płatnych przy pomocy tzw. „bramownic wirtualnych”,
- prototyp zawiera informacje na temat obecnego rozmieszczenia bramownic na obszarze testowym, na ich podstawie zostały utworzone wirtualne punkty poboru opłat,
- prototyp uwzględnia typy pojazdów objętych opłatą, tj. DMC oraz klasy emisji spalin,
- efektem końcowym przetwarzania są wygenerowane zdarzenia przeliczone na opłaty za przejazdy odcinkami płatnymi,
- dane są zapisywane w kilku rodzajach magazynów danych, na wejściu do każdego magazynu dane są buforowane, aby możliwe było ich odzyskanie w przypadku awarii.
Od przejęcia systemu przez GITD do Krajowego Funduszu Drogowego wpłynęła kwota 1,7 miliarda PLN, co stanowi kwotę 5,4 mln PLN dziennie. 53% wpływów pochodzi z autostrad, 34% z dróg ekspresowych i 13% z dróg krajowych.
źródło: GITD
